MOTYWACJA
MOTYWACJA – NA TRUDNE CZASY
Na temat wzbudzania i podtrzymywania motywacji w działaniu napisano wiele obszernych książek. Spora ilość badaczy zajmowała się przez lata tym tematem. Czy motywacja to czysto teoretyczny wymysł, czy jednak ma ona realny wpływ na poczucie jakości naszego życia?
Podstawowy podział mechanizmów motywacyjnych u człowieka dzieli się na motywację zewnętrzną i wewnętrzną. Pierwsza z nich czyli motywacja zewnętrzna wiąże się z koniecznością stosowania odziaływań behawioralnych (nagrody, kary). Człowiek chce otrzymać nagrodę więc podejmie działanie vs człowiek chce uniknąć kary więc podejmie działanie. Mechanizm ten w oczywisty sposób degraduje refleksję osoby która dąży do zrozumienia zasadności wykonywanych przez siebie wysiłków. Dlatego bardziej interesującym wydaje się drugi spośród wymienionych mechanizmów dotyczący motywacji wewnętrznej. Wymaga on większego wyrafinowania ze strony osoby motywującej nie mniej jednak przynosi głębszy efekt. Osoba motywowana zaczyna rozumieć zasadność koniecznego poświęcenia swojego dobrostanu na rzecz przyszłych pozytywnych efektów, które w wielu przypadkach mogą nastąpić dosyć szybko. Różnica w działaniu jest taka jak pomiędzy najemnikiem a ochotnikiem. Najemnik pracuje bo musi, ochotnik pracuje bo chce.
Z pewnością ważne jest aby człowiek podejmujący się realizacji zaplanowanego zadania miał przed sobą jasno zdefiniowany cel. Jest to narzędzie pomagające nazwać środki do zrealizowania planów. Czyli co chcę zrobić i jak to chcę zrobić. Jeśli chcę nauczyć się grać na instrumencie to muszę go kupić, a może pożyczyć, lub skorzystać z pomocy przyjaciół. albo zapisać się do organizacji gdzie mają takie instrumenty. Warto też zadać sobie kilka innych pytań – np. w jakim czasie chcę osiągnąć swój cel, co jest realne a co jest nierealne, jaki mam potencjał, zasoby?
Często góra na którą chcemy wejść wydaje się być za wysoka jednak podzielenie trasy na krótsze etapy urealnia możliwość pokonania jej. Podobnie z ogromnym tortem , który możemy zjeść po kawałku w dłuższym czasie.
Dostosowanie zadania do możliwości pozwala cieszyć się sukcesem. W związku z tym nie rezygnujmy od razu ale tak jak Szewczyk Dratewka szukajmy sposobów na pokonanie „Smoka Wawelskiego”. Jednym z takich sposobów jest osiągnięcie rutyny. Gdy od wielu lat wstaję codziennie rano o godzinie 5:45 to w niedzielę wstanę najprawdopodobniej nie wiele później i będę czuł się wyspany. Rutyna oznacza nabycie nawyków, które niejako samoczynnie zarządzają naszym organizmem. Dotyczy to również złych nawyków. Notoryczne nieodrabianie zadań stanie się nawykiem bardzo utrudniającym bycie przygotowanym do lekcji.
Aby myśl o konieczności podjęcia wysiłku nie stała się zbyt ciężką kulą u nogi pamiętajmy o odpoczynku, regeneracji. Jak mówi mądrość ludowa „Tępą piłą drzewa nie zetniesz”. Dlatego każdy plan musi zawierać część przeznaczoną na wysiłek i część przeznaczoną na odpoczynek. Z tym jednak zastrzeżeniem , że gdy pracujesz pracuj naprawdę i gdy odpoczywasz odpoczywaj naprawdę. Niestety wiele osób w tym uczniowie nie potrafią odpoczywać. Wbrew powszechnemu przekonaniu , że odpoczynek to wieczne nierobienie niczego odpoczynek oznacza często działanie oparte na wewnętrznych wartościach, zainteresowaniach itp.
Zapytajmy osobę skazaną na wieloletnie odosobnienie w pojedynczej celi czy nie robienie niczego jest odpoczynkiem? Z pewnością odpowie, że jest to potworna kara. W związku z tym nawiązując do aktualnej sytuacji jaką przeżywamy w Europie i na świecie pierwsze dni gdy można było się wyspać i odpocząć zamieńmy na działanie służące rozwijaniu nawyku pracowitości i koherencji (spójności wewnętrznej).Te dwie cechy są perłą w koronie.
Jak mówi nam definicja słowa motywacja łac. motivus „ruchomy”- termin ten jest ściśle związany z ruchem. Do tego należy dodać, że w tym przypadku najważniejszy jest moment rozpoczęcia działania tzw. pierwsze pięć minut. Potem okoliczności mogą się zmienić na tyle, że będą od nas w sposób naturalny wymagały podjęcia dalszych kroków. Jeśli chcesz wyjść z domu to wstań z łóżka. Jeśli chcesz zdobyć pracę to wyjdź z domu itd. Rozwinięcie nawyku codziennej pracy i wykonanie pierwszego ruchu pomimo niechęci pozwoli doświadczyć stanu w którym niechęć będzie coraz mniej odczuwalna a z czasem zniknie. W zamian za to pojawią się owoce Twojej pracy dorodne i słodkie.
Dzięki wewnętrznym decyzjom, możemy regulować nasz stan emocjonalny. Nawet najlepsza zabawa jeśli trwa zbyt długo staje się nudna i nie tak atrakcyjna jak wcześniej. Co wtedy robimy? Decydujemy się na zmianę. Wykonujemy działanie. Np. zmieniamy rodzaj zabawy lub robimy coś zupełnie innego. Podobnie w sytuacji odczuwania niechęci do podjęcia wysiłku zrób coś nietypowego, coś co nawet dla Ciebie jest zaskakujące oczywiście szanując granice innych osób. Najgorszym rozwiązaniem jest kapitulacja przed ogarniającą Cię niechęcią. Najprawdopodobniej zauważą to inni i spotkasz się np. z niezbyt miłymi komentarzami. Pamiętaj emocje możesz zmienić podejmując działanie. Na koniec ostatnia istotna informacja. Otaczaj się miłymi ludźmi. Ludzie którzy Ci dobrze życzą nie zawsz będą Ci schlebiać, ale możesz liczyć na ich wsparcie w trudnych chwilach. Jest to wartość nie do przecenienia.
Psycholog
Rafał Kasperek
Na temat wzbudzania i podtrzymywania motywacji w działaniu napisano wiele obszernych książek. Spora ilość badaczy zajmowała się przez lata tym tematem. Czy motywacja to czysto teoretyczny wymysł, czy jednak ma ona realny wpływ na poczucie jakości naszego życia?
Podstawowy podział mechanizmów motywacyjnych u człowieka dzieli się na motywację zewnętrzną i wewnętrzną. Pierwsza z nich czyli motywacja zewnętrzna wiąże się z koniecznością stosowania odziaływań behawioralnych (nagrody, kary). Człowiek chce otrzymać nagrodę więc podejmie działanie vs człowiek chce uniknąć kary więc podejmie działanie. Mechanizm ten w oczywisty sposób degraduje refleksję osoby która dąży do zrozumienia zasadności wykonywanych przez siebie wysiłków. Dlatego bardziej interesującym wydaje się drugi spośród wymienionych mechanizmów dotyczący motywacji wewnętrznej. Wymaga on większego wyrafinowania ze strony osoby motywującej nie mniej jednak przynosi głębszy efekt. Osoba motywowana zaczyna rozumieć zasadność koniecznego poświęcenia swojego dobrostanu na rzecz przyszłych pozytywnych efektów, które w wielu przypadkach mogą nastąpić dosyć szybko. Różnica w działaniu jest taka jak pomiędzy najemnikiem a ochotnikiem. Najemnik pracuje bo musi, ochotnik pracuje bo chce.
Z pewnością ważne jest aby człowiek podejmujący się realizacji zaplanowanego zadania miał przed sobą jasno zdefiniowany cel. Jest to narzędzie pomagające nazwać środki do zrealizowania planów. Czyli co chcę zrobić i jak to chcę zrobić. Jeśli chcę nauczyć się grać na instrumencie to muszę go kupić, a może pożyczyć, lub skorzystać z pomocy przyjaciół. albo zapisać się do organizacji gdzie mają takie instrumenty. Warto też zadać sobie kilka innych pytań – np. w jakim czasie chcę osiągnąć swój cel, co jest realne a co jest nierealne, jaki mam potencjał, zasoby?
Często góra na którą chcemy wejść wydaje się być za wysoka jednak podzielenie trasy na krótsze etapy urealnia możliwość pokonania jej. Podobnie z ogromnym tortem , który możemy zjeść po kawałku w dłuższym czasie.
Dostosowanie zadania do możliwości pozwala cieszyć się sukcesem. W związku z tym nie rezygnujmy od razu ale tak jak Szewczyk Dratewka szukajmy sposobów na pokonanie „Smoka Wawelskiego”. Jednym z takich sposobów jest osiągnięcie rutyny. Gdy od wielu lat wstaję codziennie rano o godzinie 5:45 to w niedzielę wstanę najprawdopodobniej nie wiele później i będę czuł się wyspany. Rutyna oznacza nabycie nawyków, które niejako samoczynnie zarządzają naszym organizmem. Dotyczy to również złych nawyków. Notoryczne nieodrabianie zadań stanie się nawykiem bardzo utrudniającym bycie przygotowanym do lekcji.
Aby myśl o konieczności podjęcia wysiłku nie stała się zbyt ciężką kulą u nogi pamiętajmy o odpoczynku, regeneracji. Jak mówi mądrość ludowa „Tępą piłą drzewa nie zetniesz”. Dlatego każdy plan musi zawierać część przeznaczoną na wysiłek i część przeznaczoną na odpoczynek. Z tym jednak zastrzeżeniem , że gdy pracujesz pracuj naprawdę i gdy odpoczywasz odpoczywaj naprawdę. Niestety wiele osób w tym uczniowie nie potrafią odpoczywać. Wbrew powszechnemu przekonaniu , że odpoczynek to wieczne nierobienie niczego odpoczynek oznacza często działanie oparte na wewnętrznych wartościach, zainteresowaniach itp.
Zapytajmy osobę skazaną na wieloletnie odosobnienie w pojedynczej celi czy nie robienie niczego jest odpoczynkiem? Z pewnością odpowie, że jest to potworna kara. W związku z tym nawiązując do aktualnej sytuacji jaką przeżywamy w Europie i na świecie pierwsze dni gdy można było się wyspać i odpocząć zamieńmy na działanie służące rozwijaniu nawyku pracowitości i koherencji (spójności wewnętrznej).Te dwie cechy są perłą w koronie.
Jak mówi nam definicja słowa motywacja łac. motivus „ruchomy”- termin ten jest ściśle związany z ruchem. Do tego należy dodać, że w tym przypadku najważniejszy jest moment rozpoczęcia działania tzw. pierwsze pięć minut. Potem okoliczności mogą się zmienić na tyle, że będą od nas w sposób naturalny wymagały podjęcia dalszych kroków. Jeśli chcesz wyjść z domu to wstań z łóżka. Jeśli chcesz zdobyć pracę to wyjdź z domu itd. Rozwinięcie nawyku codziennej pracy i wykonanie pierwszego ruchu pomimo niechęci pozwoli doświadczyć stanu w którym niechęć będzie coraz mniej odczuwalna a z czasem zniknie. W zamian za to pojawią się owoce Twojej pracy dorodne i słodkie.
Dzięki wewnętrznym decyzjom, możemy regulować nasz stan emocjonalny. Nawet najlepsza zabawa jeśli trwa zbyt długo staje się nudna i nie tak atrakcyjna jak wcześniej. Co wtedy robimy? Decydujemy się na zmianę. Wykonujemy działanie. Np. zmieniamy rodzaj zabawy lub robimy coś zupełnie innego. Podobnie w sytuacji odczuwania niechęci do podjęcia wysiłku zrób coś nietypowego, coś co nawet dla Ciebie jest zaskakujące oczywiście szanując granice innych osób. Najgorszym rozwiązaniem jest kapitulacja przed ogarniającą Cię niechęcią. Najprawdopodobniej zauważą to inni i spotkasz się np. z niezbyt miłymi komentarzami. Pamiętaj emocje możesz zmienić podejmując działanie. Na koniec ostatnia istotna informacja. Otaczaj się miłymi ludźmi. Ludzie którzy Ci dobrze życzą nie zawsz będą Ci schlebiać, ale możesz liczyć na ich wsparcie w trudnych chwilach. Jest to wartość nie do przecenienia.
Psycholog
Rafał Kasperek
